Windsurfing kojarzymy z przyjemnością jednak czasami ta przyjemność zostaje brutalnie przerwana przez intensywny skurcz naszych mięśni ograniczający lub nawet uniemożliwiający dalszą żeglugę. To nieprzyjemne uczucie, które dotknęło już pewnie wielu z nas potrafi zepsuć nawet najlepiej zapowiadający się dzień na wodzie.
Często mając na myśli kurcz/spazm mięśnia mylimy to pojęcie z skurczem mięśnia. Wyjaśnijmy, więc te pojęcia:
Skurcz mięśnia – jest to skrócenie włókienek kurczliwych mięśnia pod wpływem impulsów z ośrodków nerwowych – czyli naturalna praca, jaką wykonują nasze mięśnie. Skurcz może być izometryczny (gdy wzrasta napięcie mięśnia bez zmiany jego długości) lub izotoniczny (gdy skraca się mięsień bez zmiany napięcia). Zwykle skurcz mięśnia składa się z fazy izometrycznej i izotonicznej.
Spazm, kurcz – jest to mimowolny, nadmierny skurcz mięśni (poprzecznie prążkowanych lub gładkich) powodujący często uczucie bólu. Spazmy mięśni poprzecznie prążkowanych (to mięsnie szkieletowe, które umożliwiają nam ruch) bywają toniczne (wzmożone napięcie mięśni utrzymujące się przez pewien czas) i kloniczne (szereg szybkich skurczów następujących po sobie z krótkimi przerwami).
Pływając na desce z żaglem jesteśmy narażeni na wystąpienie kurczów naszych mięśni. Najczęściej dotyczy to mięśni podudzia i przedramienia. Związane jest to z intensywną pracą głównie o charterze izometrycznym (wzrasta napięcie mięśnia bez zmiany jego długości) tych partii mięśni podczas żeglugi na desce.
Przyczyn powstawania tego zjawiska jest wiele. Podstawowym powodem jest bardzo intensywny wysiłek podejmowany w krótkim czasie. Czynnik ten jest zazwyczaj potęgowany przez niską temperaturę otoczenia (szczególnie odczuwalne w polskich warunkach). Kolejnym powodem może być niedobór magnezu w naszym organizmie. Często pośrednią przyczyna powstawania skurczu są braki w technice pływania (niedobory techniczne nadrabiamy siłą).
Co jednak zrobić, jeżeli już „złapie nas” kurcz?
1. Najprościej będzie maksymalnie naciągnąć skurczony mięsień.(patrz rysunek). Nie zginajmy ręki czy nogi. Wręcz przeciwnie konieczne jest „rozciągnięcie mięśnia” pomagając sobie ręką, opierając stopę o jakąś krawędĽ czy korzystając z pomocy innej osoby.
2. Często stosowanym przez pływaków sposobem na błyskawiczne rozluźnienie skurczonego mięśnia jest ukłucie go ostrym narzędziem (np. agrafką, która łatwo gdzieś przymocować)
3. Pamiętajmy, że po tym jak udało nam się rozluźnić mięsień najlepiej powrócić jak najszybciej na brzeg. Mięsień rozluźniony poddany w krótkim czasie ponownemu obciążeniu może z powrotem ulec mimowolnemu skurczowi. Po powrocie na brzeg najkorzystniej będzie rozluźnić (masaż) i rozgrzać mięśnie.
Istnieje kilka sposobów przeciwdziałania kurczom mięśni, w tym:
1. Regularne rozciąganie: Regularne wykonywanie ćwiczeń rozciągających przed i po treningu może pomóc zapobiec kurczom mięśni poprzez utrzymanie elastyczności mięśni.
2. Regularna aktywność fizyczna: Regularna aktywność fizyczna pomaga w utrzymaniu mięśni w dobrej kondycji i zapobiega nadmiernemu napięciu mięśniowemu, co może prowadzić do kurczów.
3. Prawidłowe nawodnienie: Picie odpowiedniej ilości wody jest kluczowe dla zapobiegania kurczom mięśni, ponieważ odwodnienie może prowadzić do zaburzeń elektrolitowych i nadmiernego skurczu mięśni.
4. Unikanie nadmiernego wysiłku: Nadmierne obciążenie mięśni może prowadzić do ich przemęczenia i wystąpienia kurczów. Ważne jest, aby stosować się do zasad stopniowego zwiększania intensywności treningu.
5. Dieta bogata w potas i magnez: Potas i magnez są ważnymi minerałami, które pomagają regulować skurcze mięśni. Dieta bogata w owoce, warzywa, orzechy, nasiona i pełnoziarniste produkty zbożowe może zapewnić odpowiednią ilość tych składników odżywczych.
6. Unikanie długotrwałego pozostawania w jednej pozycji: Długotrwałe pozostawanie w jednej pozycji może prowadzić do nadmiernego napięcia mięśniowego i skurczów. Ważne jest regularne zmienianie pozycji i wykonywanie przerw w długotrwałym siedzeniu lub staniu.
7. Unikanie stresu: Stres może prowadzić do nadmiernego napięcia mięśniowego, co z kolei może predysponować do wystąpienia kurczów mięśni. Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, głębokie oddychanie i joga, mogą pomóc w redukcji stresu i zmniejszeniu ryzyka kurczów mięśniowych.
