2010-02-14 14:03, ~Robert Rudowski

Czy buggy to alternatywa do kitesurfingu ?


Skąd się wziął pomysł na buggy? Kiedy ten sport powstał ?

Pierwsze udokumentowane próby poruszania sie po lądzie używając latawca jako siły napędowej są z 1826 roku. Niejaki George Pocock z Angli używał sterowanych latawców, aby poruszać się na wozie. W wydanej przez siebie książce (1851) udowodnił, że jest możliwe poruszanie karety z 4-5 pasażerami z prędkościa do 30km/h używając tylko latawców jako napędu. Większość współczesnych mu ludzi brało go za szalańca i jego pomysł stworzenia komercyjnej lini komunikacyjnej spalił na panewce. Przez następne półtora wieku wielu ludzi eksperymentowało z napędem latawcowym, ale dopiero silny rozwój tworzyw sztucznych, używanych przy konstrukcji latawców umożliwił dynamiczny rozwój tej dyscypliny sportu pod koniec XX wieku.

Peter Lynn z Nowej Zelandii stworzył i udoskonalił buggy we współczesnym tego słowa znaczeniu. Pierwszy pokaz miał miejsce na 1990 Thai Interantional kite Festival. Jurgen Lienau z Niemiec pierwszy zbudował buggy w kształcie obecnie najpopularniejszym: trzy-kołowy wózek , w którym pilot siedzi pomiędzy tylnymi kołami i kieruje przednim kołem za pomocą stóp.

W których krajach jest popularny ?

Buggy jest bardzo popularne w Europie Zachodniej, głownie w Wielkiej Brytanii, Holandii, Belgii, Danii, Francji oraz w Ameryce Północnej, Australii, Nowej Zelandii i RPA.

Ile osób w Polsce jeĽdzi na buggy ? Czy są organizowane jakieś kluby, zloty ?
Czy "buggy" ma swoją listę dyskusyjną lub stronę internetową ?


W tym momencie nie ma oficjalnej informacji dotyczacej ilosci pilotów w Polsce. Ta liczba jednak cały czas rośnie. Do tej pory nie odbył się też żaden zlot. Pierwszą tego typu imprezą będą Mistrzostwa Polski w Windskatingu przy okazji której mamy nadzieje zaplanować duży zlot pilotów buggy, jak również powołac Polski Klub Buggy.

Jak wygląda konstrukcja buggy ? Czy można to w Polsce kupić czy trzeba robić samemu ?

Konstrukcja buggy jest bardzo prosta. Plany buggy są dostępne w internecie. Najczęsciej spotykanym projektem jest buggy trójkołowe. Ale są też i projekty buggy cztero-kołowych i dwu-kołowych. Można bez problemu zbudować buggy samemu z powszechnie dostępnych części. Istnieją nawet co najmniej 4 różne polskie projekty buggy, między innymi „F1” Wojtka Zyska, „Halny” Marka Małeckiego i mój „RoadRunner”

Czy latawce buggy różnią się czymś od latawców np. do kitesurfingu ?

Konstrukcja latawcy do kitesurfingu przede wszystkim umożliwia start z wody. Na lądzie ta cecha jest zbędna. Latawce kitesurfingowe są też robione z myślą o dużej stabilności w powietrzu – duża odporność na szkwały i zmiany kierunku wiatru- aby mimo wszystko nie spadały za często do wody. Latawce używane do buggy, są trochę szybsze w powietrzu, ale za to tracą na stabilności. Mimo tych różnic można jeĽdzic na buggy uzywając latawca do kitesurfingu i vice versa. Wyjątkiem są latawce typu sled z pompowaną przednią krawędzią, które nie powinny być używane na lądzie, bo popmpowana krawędĽ bardzo szybko sie przeciera w czasie jazdy na buggy (latawiec bardzo często dotyka lub szoruje o podłoże)

Na czym polega technika jazdy, kierowania ?

Teoria jazdy na buggy, jest podobna do teorii żeglarstwa. Jedyną różnicą jest to, że nasz żagiel jest na 20-50 metrowych linkach. Kąt natarcia (ustawienia) latawca do wiatru (pozornego dla latawca) jest stały. Nie możemy więc tak jak z żeglarstwie zmieniać kąta żagla, ale możemy zmieniać jego pozycję w stosunku do buggy. Dzięki temu jesteśmy w stanie kotrolować moc oraz kierunek w którym latawiec nas ciagnie. Buggy sterujemy przy pomocy nóg. Odpowiednio sterując buggy i latawcem możemy jechać bardzo ostro (nawet 25 stopni do wiatru) , półwiatrem i baksztagiem. Kursy pełne są najtrudniejsze do opanowania na buggy, gdyż na kusie pełnym doganiamy latawiec, który traci moc (mniejszy wiatr pozorny) i spada. Na buggy więc zawsze się halsuje – pod wiatr i z wiatrem.

Gdzie można jeĽdzić na buggy?

Najlepiej jest jeĽdzić na dużych płaskich przestrzeniach, gdzie nic nie zasłania wiatru. Należy pamiętać, że latawiec jest na 25-50 metrowych linkach, więc trzeba unikać drzew i przewodów wysokiego napięcia.

Jakie szybkości można osiągnąć jeżdżąc na buggy ?

Prędkości na buggy są dość duże. Najszybsze są oczywiście półwiatry, gdzie prędkości osiągane przez buggy mogą dochodzić do 2-3 razy prędkość wiatru. Daje to prędkości rzędu 100 km/h przy wietrze około 50km/h. Niestety 100-120 km/h to bariera którą jest bardzo ciężko pobić nawet przy silniejszych wiatrach z powodu wiatru pozornego. Nawet półwiatr staję się wtedy kursem ostrym, latawiec jest pod dużym kątem do buggy przez co składowa boczna siły napędowej wzrasta powodując większy dryf i zwiększenie oporów. Oczywiście prędkości tego rzędu to prędkości maksymalne.50km/h, jadąc na wózku o masie 20kg sterowanym nogami i z tyłkiem 10cm nad ziemią, jest bardzo mocnym wrażeniem.

Jakie są najczęstsze problemy przy jeżdżeniu ? Czy częste są uszkodzenia sprzętu ?

Dla mnie największym problemem jest brak wiatru (bo mieszkam w Krakowie). Jeżeli dba się o swój sprzęt to zwykle nie sprawia żadnych kłopotów. Buggy wykonane są zwykle bardzo solidnie, więc uszkodzenia są rzadkie – najczęstsze chyba naprawy to dętki i wymiana opon oraz zatarte łożyska. Większe problemy są z latawcami. Są zrobione z bardzo delikatnych materiałów, takich jak spinaker nylon, i bardzo łatwo je przypadkowo podrzeć. Mają też ograniczoną żywotność – 2-3 lat intensywnego uzywania.

Czy może się zdarzyć że ktoś "straci" latawiec ?

Taki wypadki zdarzają się dość często. Przy silniejszym szkwale, latawiec który normalnie trzymamy, może nagle poderwać cię na kilka metrów w góre. Można albo go trzymać dalej i modlić się o miękkie lądowanie ( w wodzie to nie problem, ale na betonowym lotnisku jest znacznie gorzej), lub puścić zanim zaczniemy fruwać. Wtedy latawiec może sobie „polecieć”. Żeby zapobiec takim sytuacją zwyklę wiąże sie dodatkową linkę – „smycz”. Smycz jest zwykle wiązana do tylniej krawędzi latawca. Dzięki temu po wypuszczeniu latawca z rąk smycz powoduje jego zapadnięcie się i całkowitą utratę mocy, oraz miękkie lądowanie.

Czy to jest sport bezpieczny ? Czy zdarzają się wypadki ?

Buggy zalicza się do sportów ekstremalnych i jest niebezpieczny zrówno dla pilota jak i kibiców. Przede wszystkim duże latawce są niebezpieczne. W krajach zachodnich standardowe ubezpieczenie nie obejmuje używania latawców o powierzchni większej niż 1-2m2. Istnieje dużo odnotowanych wypadków, nawet śmiertelnych, za które odpowiedzialne są latawce. Najczęszcze przyczyny kontuzji to :

- Upadek z wysokości (po uprzednim poderwaniu w góre)
- Obtarcia, poparzenia (po tym jak latawiec ciagnie cie przez 100m po ziemi)
- Przecięcia (linki od latawca są bardzo cienkie i pod bardzo dużym obciążeniem, czasami rzędu 150kg, przez co są ostre jak brzytwa)
- Wywrotka na wózku (po wypadnięciu, 20kg koziołkujący stalowy wózek może wylądować na plecach pilota)

Aby zabezpieczyć się przed takimi wypadkami zawsze należy jeĽdzić w kasku, pełnym ubraniu i rękawiczkach. A wszyscy kibice powinni być zawsze po nawietrznej, poza zasięgiem latawca.


Bartek Czarnecki produkuje sprzęt do buggy i uprawia ten sport od kilku lat. Zapraszam na jego witrynę Ba Kites


Zdjęcia Bartek Czarnecki.

Wasze komentarze

Katalog sprzętu

HOT

Spoty

Planujesz wyjazd na deskę? W naszej bazie znajdziesz atrakcyjne miejsca.