Chciałbym wam przybliżyć materiały stosowane do konstrukcji i budowy nowoczesnych napędów desek. Cofnę się nieco w czasie żeby nakreślić zarys ewolucyjny jaki zaistniał w rodzajach stosowanych materiałów. Pierwsze konstrukcje przypominające do złudzenia proste szoty łodzi żaglowych używane były w latach 70 -tych. Wykonane z tkanin bawełnianych (płótna żaglowego) które nasiąkało wodą sprawiały, że pędniki były ciężkie i trudne w opanowaniu. Proszę pamiętać, że w tych czasach nie było trapezów nie znano również pojęcia linek trapezowych, deski nie posiadały uchwytów na nogi. Cała jazda po płaskiej wodzie, mało tego ale i po falach odbywała się tylko na ,, rękach ".







Nie będę pisał o listwach usztywniających profil żagla bo ich po prostu nie było a te które pojawiały się w nowoczesnych konstrukcjach tego okresu umieszczone były na liku wolnym i przypominały obecne zastrzały zapobiegające trzepotaniu liku wolego i wykonane były z drewna akcji.




Żagiel posiadał profil który wypełniony wiatrem przypominał raczej spinaker niż geometrię teraźniejszego pędnika. Zaskoczeniem może być stosowanie przeźroczystych okien wszytych w prehistoryczny trójkąt na wysokości głowy pływającego. Używano do tego celu początkowo folii do produkcji klisz filmowych. Ze względu na wysoką cenę i niską wytrzymałość zastąpiono ją folią PCV. Produkowane pędniki tego okresu nie miały prawie ugięcia po maszcie, ponieważ drewno (klejonka sosnowa ,świerkowa) sporadycznie stop aluminium z których wykonywano bazę osadzenia żagla nie wytrzymywały zbyt mocnego ugięcia i pękały.





W tym czasie między innymi w Polsce dynamicznie rozwijał się przemysł chemiczny. Powstawały takie tworzywa sztuczne jak: Stilon, Nylon i nareszcie Poliester. Czyniono próby zastosowania tkanin syntetycznych do wyrobu nowoczesnych żagli. Materiały te posiadały dużą wytrzymałość, trwałość, odporność na wilgoć, małą w stosunku do bawełnianych tkanin żaglowych nasiąkliwość wody oraz niską gramaturę na 1m2, były niezmiernie lekkie i coraz tańsze. W wyniku ewolucji technologicznej zaczęły pojawiać się pierwsze folie polietylenowe, polipropylenowe produkowane również w Płockiej Petrochemii. Zaczynało upowszechniać się włókno szklane stwarzając możliwości budowy nowoczesnych konstrukcji masztów które w połączeniu z tkaninami syntetycznymi doprowadziły ewolucyjnie pędnik do obecnego wyglądu.


Powstał „Dakron"! Jest to tkanina poliestrowa pokryta po jednie lub po dwóch stronach orientowaną polietylenem folią polipropylenową. Upraszczając jest to tkanina syntetyczna oklejona folią w celu nie przepuszczania wiatru, zmniejszenia nasiąkliwości i uzyskania jak najwyższej wytrzymałości, przy czy zachowująca niezmienność zaprojektowanego kształtu geometrycznego (mało rozciągliwa). Myślę że to dla tego ten doskonały produkt jeszcze do niedawna był głównym surowcem do produkcji żagli. Powoli zaczęły pojawiać się również coraz doskonalsze maszty z włókien szklanych do których dostosowywano i unowocześniano konstrukcje żagli coraz częściej zaopatrzonych również w listwy z włókien szklanych. Żaglomistrze konstruujący nowe struktury mogli bardzo precyzyjnie projektować środek ciągu pędnika oraz różnicować typy żagli. Dakron wykorzystywany do budowy żagli szkoleniowych stosowany jest do dnia dzisiejszego, a wzmocnienia rogu szotowego liku dolnego, wolnego oraz topu widzimy nawet w obecnych konstrukcjach.


Tekst Jerry200.
www.surfomania.pl
Jerry200@op.pl